Jest jedna choroba, która staje się coraz bardziej powszechna: depresja. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) szacuje, że cierpi na nią co najmniej 322 mln ludzi na świecie, o 18% więcej niż dekadę temu.
Depresja charakteryzuje się słabym nastrojem, zmniejszeniem zainteresowań, upośledzeniem funkcji poznawczych oraz problemami ze snem lub apetytem. Jest to również choroba nawracająca, z tendencją do przechodzenia w stan przewlekły, powodująca cierpienie i niepełnosprawność.
Czy wiemy, co ją powoduje? Niestety, nie. Wystarczająco dużo jest jednak badań na temat jej czynników ryzyka, czyli cech i okoliczności zwiększających prawdopodobieństwo wpadnięcia w jej szpony.
Niektóre, jak nakazuje zdrowy rozsądek, związane są z dramatycznymi wydarzeniami życiowymi, takimi jak śmierć bliskiej osoby czy diagnoza poważnej choroby. Istnieje jednak wiele innych czynników ryzyka depresji, które nie są tak dobrze poznane, ale są niemniej ważne. Należą do nich czynniki socjodemograficzne, genetyczne i neurologiczne, czynniki osobiste, czy nieprzyjemne doświadczenia.
Czynniki społeczno-demograficzne: dwa razy więcej kobiet ma depresję z tego powodu
Niezależnie od kraju i kultury, kobiety po okresie dojrzewania są dwukrotnie bardziej narażone na depresję niż mężczyźni. Stwierdzono jednak również inne czynniki ryzyka depresji, takie jak wiek, stan cywilny, poziom wykształcenia i rasa. Konkretnie, depresja występuje częściej u młodych dorosłych; u osób samotnych, w separacji lub rozwiedzionych; oraz u osób gorzej wykształconych. Stwierdzono również, że depresja częściej występuje u osób o niskich dochodach, bezrobotnych i mieszkających w miastach. Nie wiesz, jak leczyć depresję? Sprawdź konwencjonalne metody.
Czynniki genetyczne: skłonność do depresji jest dziedziczona
Krewni pierwszego stopnia pacjentów z depresją wykazują około trzykrotnie zwiększone ryzyko rozwoju zaburzenia. Istnieją również przesłanki, że ta dziedziczność jest bardziej widoczna w depresji o wczesnym początku i nawracającej.
Nie stwierdzono jednak, aby jakikolwiek konkretny gen lub zestaw genów był niezawodnie związany z depresją lub był zaangażowany w przekazywanie jej przez rodziców.
Czynniki osobiste: introwertyzm i nadmierny samokrytycyzm
Istnieją dowody, że skłonność do przeżywania negatywnych emocji (lęk, złość, smutek, niepokój), a także wahania nastroju i negatywne myśli, implikują większe ryzyko rozwoju epizodu depresyjnego. Jest to znane jako neurotyczność.
Z drugiej strony, więcej przypadków depresji występuje wśród osób, które są wysoko introwertyczne. Dotyczy to osób, które mają tendencję do preferowania samotnych zajęć, bardziej skupionych na swoich myślach, uczuciach i nastrojach niż na poszukiwaniu bodźców zewnętrznych.
